Uroczyste ogłoszenie decyzji Watykanu odbędzie się 15 września podczas Pielgrzymki Diecezjalnej. Mszy św. przy sanktuarium będzie przewodniczył abp Wojciech Polak, prymas Polski.
Pierwsze oficjalne nadanie tytułu bazyliki mniejszej miało miejsce 27 czerwca 1783 roku. Do tej rangi został wtedy podniesiony kościół pw. św. Mikołaja w Tolentino we Włoszech. Jedną z pierwszych bazylik mniejszych na świecie jest też katedra Notre-Dame w Paryżu. Świątynia ta otrzymała ten tytuł 27 lutego 1805 roku.
Abp Wojciech Polak, prymas Polski, zaprasza na Diecezjalną Pielgrzymkę do Skrzatusza.Obecnie na świecie są 1802 bazyliki mniejsze. Biorąc pod uwagę liczbę ponad 2,9 tys. diecezji, okazuje się, że na każdą z nich statystycznie przypadają mniej niż 2 bazyliki. Kościoły z tym tytułem należą więc na świecie do rzadkości. W dodatku zaledwie cztery państwa europejskie mają ich w sumie ponad tysiąc (Włochy - 576, Polska - 154, Francja - 173, Hiszpania - 123), a pozostałych nieco ponad 800 rozsianych jest po całym globie. W Brazylii, gdzie mieszka jedna czwarta katolików na świecie bazylik jest tylko 71.
Również w Polsce, która ma stosunkowo dużo bazylik mniejszych w porównaniu z innymi krajami, liczba 154 to zaledwie ułamek procenta wszystkich kościołów nad Wisłą.
Prawdziwych przyczyn wyjątkowości bazylik mniejszych nie należy jednak szukać w statystyce. A zatem w czym?
Łączność z papieżem
Bp Edward Dajczak wyjaśnia, co to znaczy, że bazylika mniejsza jest papieska.Skrzatuskiej świątyni nigdy nie odwiedził żaden papież. Być może, jeszcze przed wyborem, zaszedł do niej Karol Wojtyła podczas jednego ze spływów kajakowych. Jednak jednym z wyróżników bazyliki mniejszej jest właśnie jej związek z papieżem - stąd jego herb na frontonie.
- Bazyliki mniejsze to miejsca szczególnej modlitwy za Biskupa Rzymu oraz - o czym często się zapomina - poznawania i zgłębiania jego nauczania - podkreśla ks. dr Jarosław Kwiecień, ceremoniarz katedralny, który przygotowywał dla Stolicy Apostolskiej dokumentację dotyczącą Skrzatusza.
Dlatego w bazylice w wyjątkowy sposób obchodzi się Święto Katedry św. Piotra (22 lutego), uroczystość św. Piotra i Pawła (29 czerwca) oraz rocznicę inauguracji pontyfikatu aktualnego papieża. Są też ustanowione dodatkowe dni, w których można uzyskać odpust zupełny za nawiedzenie tego miejsca.
Dlaczego bazylika skrzatuska, kołobrzeska i wszystkie inne na świecie są nazywane mniejszymi? Znów, dla podkreślenia związku z Rzymem, ale jednocześnie dla odróżnienia ich od papieskich bazylik większych. Takie są tylko cztery: św. Piotra, św. Jana na Lateranie, św. Pawła za Murami i Matki Bożej Większej.
Rola w diecezji
- Bazylikę mniejszą ustanawia się przede wszystkim ze względu na znaczenie duchowe, ale także walory architektoniczne danego miejsca. Skrzatusz bez wątpienia spełnia te warunki.
Decyzja Watykanu nie jest jednak nagrodą za wykonane prace renowacyjne. Nie każdy kościół może bowiem zostać bazyliką tylko dlatego, że jest duży i piękny. Jest to uznanie statusu duchowego tego miejsca i jednocześnie wyznaczenie zadania na przyszłość - tłumaczy ks. Kwiecień.
Jak mówią specjalne dokumenty Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów: Domus Dei i jego późniejsza precyzacja Domus Ecclesiae, w bazylice mniejszej powinno się sprawować wzorcową liturgię. Odpowiedni poziom powinny mieć szaty, naczynia i księgi liturgiczne. - Musimy też zastanowić się, w jaki sposób w Skrzatuszu nauczanie papieskie będzie szczególnie poznawane i zgłębiane - dodaje ceremoniarz.
Jak do tego doszło?
Bp Edward Dajczak zaprasza do Skrzatusza.Aby watykańska Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów mogła podjąć decyzję w sprawie Skrzatusza, trzeba było sporządzić odpowiednią dokumentację. Obejmowała ona 17-stronicowy opis w języku łacińskim z dołączoną dokumentacją fotograficzną, którą wykonała koszalińska redakcja "Gościa Niedzielnego".
- Niektóre pytania były bardzo szczegółowe. Kongregacja chciała wiedzieć np., kto wykonał ambonę, z jakiego materiału, kiedy, czy chrzcielnica jest przykryta, czy odkryta, w którym miejscu stoi, jak wyglądają konfesjonały, kto i kiedy w nich spowiada, jakie śpiewy wykonuje się podczas liturgii, ilu jest ministrantów itp. - opisuje ks. Kwiecień.
Wszystko trzeba było przygotować po łacinie, co momentami nie było łatwe. - Musieliśmy np. podać, jakie wydarzenia odbywają się w sanktuarium. Kiedy doszliśmy do pielgrzymek strażaków i motocyklistów, zastanawialiśmy się, jak to napisać. Już wiemy: Peregrinatio siphonariorum i Peregrinatio autocyclistarum - wspomina ceremoniarz katedralny.
Ogłoszenie decyzji watykańskiej nastąpi 15 września podczas Mszy św. przed odśpiewaniem hymnu "Chwała na wysokości Bogu".
Zobacz także: